Sistem ejaan
Rumi bahasa Melayu yang baharu dikuatkuasakan pada 16 Ogos 1972. Hal ini
bermakna bahawa sudah 43 tahun sistem ini digunakan. Namun begitu, kita dapati
banyak sekali kesalahan ejaan yang masih berlaku. Kemungkinan besar pengguna
bahasa masih keliru, maka pengejaan perkataan tertentu kadang-kadang betul dan
kadang-kadang salah. Hal ini dikesan pada surat rasmi,
kertas cadangan, risalah, dan sebagainya, serta pada papan tanda di jalan raya
dan di premis perniagaan.
Yang sering kita temukan ialah
kesilapan ejaan kata majmuk. Antaranya ialah tengahari,
samada, aturcara, dan alatulis. Sehingga Ogos 1972, kesemuanya memang
dieja secara bercantum, tetapi mengikut peraturan ejaan baharu, kata-kata
majmuk tersebut hendaklah dieja secara terpisah, iaitu tengah
hari, sama ada, atur cara, dan alat tulis
Perkataan daripada bahasa Arab juga
masih mengelirukan pengguna bahasa Melayu. Kita selalu menemukan perkataan
Ramadhan, wudhuk, redha, dan sebagainya. Mengikut sistem ejaan Rumi baharu,
gabungan huruf “dh” tidak digunakan lagi, sebaliknya menggunakan “d” sahaja. Ejaan yang sepatutnya ialah Ramadan,
wuduk, dan reda. Hal ini menimbulkan pertikaian kerana sebutan Arabnya sudah
hilang dan dikhuatiri akan menimbulkan makna yang berbeza daripada istilah
asal. Oleh itu, bunyi [dh] dibolehkan dalam penyebutan,
tetapi [d] hendaklah diguna pakai dalam penulisan.
Demikian juga dengan tanda koma di atas
(’) yang sesekali masih digunakan oleh pengguna bahasa Melayu tertentu,
antaranya wudhu’, isya’, dan ijtima’. Dalam
sistem ejaan Rumi baharu, (’) bukanlah huruf, tetapi tanda bacaan yang
mempunyai peranannya yang tersendiri. Dengan itu, bentuk itu digantikan dengan huruf “k”, menjadikan ejaannya ialah wuduk, isyak, dan ijtimak. Selain itu, terdapat juga
perkataan yang tidak menggunakan “k”, misalnya ulama’, sepatutnya dieja ulama
sahaja.
Kesalahan ejaan terdapat juga pada
perkataan melibatkan tanda sempang (-). Contohnya, ko-kurikulum,
anti-dadah, dan pra-bayar tidak memerlukan tanda sempang, sebaliknya
perlu dieja kokurikulum, antidadah, dan prabayar.
Selain itu, ejaan ko kurikulum, anti dadah, dan pra bayar yang digunakan oleh
sesetengah pengguna juga merupakan kesalahan ejaan. Bentuk ko, anti dan pra itu
dirapatkan dengan perkataan yang mengikutinya
kerana bentuk-bentuk tersebut tidak boleh berdiri sendiri.
Perkataan yang memerlukan tanda sempang
pula tidak diletakkan tanda tersebut, antaranya ke59, 80an, dan 1990an.
Bentuk perkataan-perkataan tersebut mencantumkan huruf dengan angka. Peraturan
bagi keadaan itu ialah kesemuanya perlu diletakkan tanda sempang di antara
huruf dengan angka yang digunakan, menjadi ke-59, 80-an, dan 1990-an. Selain
itu, ada juga yang mencantumkan huruf kecil dengan huruf besar, seperti
kehendakNya, seMalaysia, dan proArab. Ejaan kesemua perkataan tersebut perlu
menggunakan tanda sempang di antara huruf kecil dan huruf besar, iaitu kehendak-Nya, se-Malaysia, dan pro-Arab.
Satu
lagi kesalahan ejaan yang ketara ialah ejaan bagi kata
berimbuhan. Masih kita temukan ejaan di kawal, di guna, di tukar, dan
sebagainya. Sepatutnya kata berimbuhan tersebut dieja
dikawal, diguna, dan ditukar, kerana di ialah
imbuhan, iaitu bentuk yang tidak dapat berdiri sendiri dan perlu
dicantumkan dengan perkataan yang mengikutinya. Bentuk itu berbeza daripada di sini, di kedai, dan di atas, kerana di tersebut ialah kata
sendi nama yang bermaksud tempat dan dapat
berdiri sendiri. Penggunaan ejaan yang tepat wajar dititikberatkan oleh
semua pengguna bahasa Melayu. Sekiranya timbul kekeliruan, hal tersebut boleh
diatasi dengan merujuk pakar bahasa Melayu, atau buku panduan ejaan atau kamus
yang berwibawa. Kita harus membiasakan diri berbahasa dengan betul dalam semua
aspek bahasa, dan berusaha untuk membetulkan kesilapan yang biasa kita gunakan
dari semasa ke semasa. Hal ini akan memelihara keharmonian bahasa kita dan
dapat menggambarkan jati diri atau jiwa bangsa kita. Bahasa Jiwa Bangsa.
No comments:
Post a Comment