Dinamika Tatabahasa Melayu

Vokal dalam bahasa Melayu terdiri daripada [a], [e], [e], [i], [o] dan [u]. Vokal [e] terdiri daripada e taling dan e pepet.

Vokal bergading boleh ditemui dalam kebanyakan perkataan bahasa Melayu seperti perkataan 'taat', 'saat', 'muat', 'buat', 'kain', 'sains', dan sebagainya. Cara penyebutannya kelihatan seperti terasing dan agak janggal, namun lidah Melayu memudahkannya dengan sekali sebut tetapi seperti terdapat huruf tertentu ditambah di antara gandingan vokal tersebut. Sebagai contoh, perkataan 'laut' tidak akan disebut sebagai [la.ut] tetapi kedengaran seperti adanya penambahan /w/ dalam sebutan tersebut menjadi [la.wut]. Tetapi perlu diingat bahawa cara mengejanya tetap 'laut', dan salah jika dieja sebagai 'lawut'. Ini turut menjelaskan bahawa perkataan tersebut mempunyai dua suku kata bukan satu suku kata.

Masalah akan timbul dalam kalangan pelajar yang kurang membaca atau kurang terdedah dengan perkataan yang mengandungi vokal berganding ini, kerana mereka akan menambah huruf tertentu kerana terpengaruh dengan sebutan daripada penutur jati, seperti perkataan 'kuih' mungkin dieja sebagai 'kuwih' disebut [ku.wih].

Diftong pula kelihatan hampir sama dengan vokal berganding namun vokal tersebut dibunyikan serentak, seperti perkataan 'amboi' disebut [am.boi] bukan disebut [am.bo.i]. Diftong dalam bahasa Melayu terdiri daripada [oi], [au] dan [ai].

Perlu diingat bahawa perkataan 'gulai' yang disebut [gu.lai] tidak sama dengan [gu.la.i] kerana [gu.lai] menggunakan diftong [oi] manakala [gu.la.i] adalah kata dasar 'gula' yang menerima pengimbuhan akhiran [-i].